DOPİNG NEDİR?

Doping, "Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) tarafından yasaklanmış madde veya yöntemlerin sporcu tarafından bilinçli veya bilinçsiz olarak kullanımı" diye tanımlanmaktadır. Sporcuyu bu çeşit maddeleri veya yöntemleri kullanmaya yönlendirmek veya onlara yardım etmek spor ahlakına aykırı olup, dopingle ilgili bir suç olarak sayılmaktadır.


Doping neden yasaklanmıştır?

Dopingin yasaklanmasının ana nedeni, sporun temel prensiplerine aykırı olmasıdır.
Doping, aynı zamanda, sporcuları performanslarını artırmak için yasaklanmış maddeleri ve yöntemleri kullanmaları ile elde edecekleri haksız avantajlardan, bazı maddeler ile yöntemlerin neden olabileceği yan etkilerden korumak için yasaklanmıştır.
Doping sadece ahlak ve sağlık sorunu değil aynı zamanda yasal yaptırımları da olan bir sorundur. Anabolizanlar gibi bir çok ilacın tıbbi amaç dışında sporda kullanımları yasaktır.

Konular Hakkında Daha Fazla Bilgi Edinmek İçin:
Türkiye Doping Kontrol Merkezi
Hacettepe Üniversitesi
06100 ANKARA
Tel ve Faks: (0312) 3106776
Faks: (0312) 3114777
Tel: (0312) 3103545 / 2156





DOPİNG KONTROLÜ

Seçim ve işlemler
Doping kontrolü nedir?

Doping kontrolü, dürüst bir yarışma için sporcuların haklarını korumak ve ilaçsız amatör ve profesyonel sporun yaygınlığını sağlamaya yardımcı olmak için yapılmaktadır. Doping kontrolü; sporcuların seçimi, idrar numunelerinin toplanması, analizi ve sonuçların yorumlanması işlemlerini içermektedir.

Doping kontrolü için sporcu seçimi ne zaman yapılır?

Doping kontrolü için sporcunun seçimi, yarışmalarda veya çalışma kamplarında yapılır. Yarışma dışı doping numunesi alım işlemi, yıl boyunca herhangi bir zamanda önceden yapılan bir uyarı sonucunda veya hiç haber vermeksizin yapılmaktadır.

İlan edilmiş doping kontrolü nedir?

Yarışma süresince veya bir takvime bağlı sporcu çalışma kamplarında yürütülen önceden programlanmış doping numunesi alım işlemleri, "ilan edilmiş" doping kontrolü olarak sınıflandırılır.

İlan edilmiş doping kontrolü için sporcu seçimi ve bildirimi nasıl yapılır?

Sporcular, doping kontrolü için genel olarak aldıkları derecelere göre veya ilgili kurulların oluşturduğu bir protokol sonucunda seçilmektedirler. Seçilen sporcuya yarışma sonunda verilen çağrı formu ilgili kişi tarafından imzalanıp onunla Doping Kontrol İstasyonu'na kadar birlikte gelmesi istenir. Bunun yapılmaması, bir reddetme olarak rapor edilir ve bu davranış dopingle ilgili bir suçtur.

İlan edilmemiş doping kontrolü nedir?
Bildirim nasıl yapılır?

Yarışma dışı doping kontrolü için sporcular, sene boyunca herhangi bir zamanda seçilebilirler. Önceden programlanmamış doping numunesi alım işlemlerinde; Bağımsız Doping Kontrol Görevlileri sporcuyu arayarak 36 saat içerisinde bir Doping Kontrol İstasyonu'nda bulunmasını isteyebildiği gibi sporcunun çalışma veya yarışma bölgesine de giderek kendisine duyuru formunu verebilir.

Doping Kontrol İstasyonu'nda neler olur?

Doping Kontrol İstasyonu'nda idrar numunesi alınacak sporcuların seçimi ilgili federasyonların kurallarına göre yapıldıktan sonra idrarr alımı yapılır. Bu işlemin basamakları şunlardır:

1- Kayıt

Görevli, sporcuya adını sorar, kimliğini kontrol eder ve son 10 gün içerisinde kullandığı ilaçları, özel besin ve bitkisel ürünleri ilgili forma kaydeder. Sporcunun, aldığı tüm ilaçları bildirmesi, kendisi için yararlıdır. Burada bildirilecek ilaçlar, ceza durumunda hafifletici nedenler olabilir.

2- Toplama Kaplarının Seçimi

İdrar numunesi vermeye hazır olduğunda, sporcudan doping numunesi alım istasyonunda bulunan toplama kaplarından bir tanesini seçmesi istenir.

3- İdrar Numunesinin Verilmesi

Sporcudan, bir görevlinin yakın gözetiminde seçilen kap içerisine en az 100 ml olmak üzere idrar vermesi istenir. Bu sırada sporcunun diz altından göğüs üstüne kadar soyunması gerekir.

4- Saklama Kaplarının Seçimi

Sporcudan, verilen idrar numunesini koymak için 2 tane saklama kabını seçmesi istenir.

5- İdrar Numunelerinin Bölünmesi

İdrar numunesi, seçilen "A" ve "B" şişelerine sporcu tarafından paylaştırıldıktan sonra şişelerin ağızları görevli tarafından kapatılıp özel bir şekilde mühürlenir. Eğer numune miktarı az ise "A" şişesine en az 50 ml. Olacak şekilde idrar konulmalıdır.

6- pH ve Yoğunluk Kontrolü

İdrar toplama kabında kalan idrarın pH değeri (asitlik derecesi) ve yoğunluğu, görevli tarafından kontrol edilip, sonuçlar kaydedilir.

7- Kod Numarasının Yazılması

Görevli, numunelere ait kod numaralarını 2 ayrı etiket üzerine yazar ve etiketleri ait olduğu şişe ve kaplar üzerine yapıştırır. Kod numaraları daha sonra ilgili formlara da işlenir.

8- İdrar Numunelerinin Ambalajlanması

Görevli, idrar numunelerini taşıyan "A" ve "B" şişelerinin ağızlarını özel olarak kapatıp, şişeleri ait oldukları kaplar içine ayrı ayrı yerleştirir. Özel bir kilit ile kilitlendikten sonra kilit numaraları ilgili formlara işlenir.

9- imza Atma

Sporcudan, bütün işlemler tamamlandıktan sonra doping numunesi alım işlemlerinin kurallara uygun olarak yapıldığını belirtmek için doping kontrol formunun ilgili yerini imzalaması istenir.

10- Sporcuya Ait Kopyanın Alınması

İmzalanan doping kontrol formunun bir kopyası sporcuya verilir. Bu kopya, sporcu tarafından saklanmalıdır. İşlemleri tamamlanan sporcu istasyonu terk eder.

İdrar numunesini verirken neden görevlinin sporcuyu izlemesi gerekmektedir?

İdrar numunesini veren sporcunun görevli tarafından yakından gözlenmesi gerekmektedir. İdrar numunesinin, sporcunun kendisi tarafından ve doğru yöntemle verildiğinden emin olunmalıdır. Ayrıca verilen idrar numunesi içine başka bir sıvı veya maddenin karıştırılmamasına da dikkat edilmelidir.

İdrar numunesi neden ikiye bölünür?

İdrar numunesi, "A" ve "B" olarak işaretlenmiş iki ayrı şişeye konur. Laboratuvarda yapılan analizlerde, "A" numunesinde bir veya daha çok yasaklı madde bulunması halinde, sporcunun yanında yapılan "B" şişesindeki numune analizi ile "A" daki sonucun doğru olup olmadığı kesinlik kazanır.

Doping Kontrol İstasyonu'na sporcu yanında birisini getirmeli midir?

Evet, Sporcu Doping Kontrol İstasyonu'na su, kola, bira gibi ufak ve orijinal ambalajlarında çeşitli içecekler bulunmalıdır. Sporcu bunları içerek idrar verene kadar istasyonlarda beklemelidir.

Sporcu ne kadar sürede idrar numunesi vermelidir?

Sporcu, gerekli olan en az 100 ml. İdrarı verene kadar beklenmelidir. Bu süre, birkaç dakika ile birkaç saat arasında değişebilir. Pek çok sporcu için ancak birkaç denemede yeterli miktarda idrar vermek olağandır.


Sporcular Doping Kontrol İstasyonu'nu terk ettikten sonra idrar numuneleri ne olur?

Toplanan idrar numuneleri, güvenlik altında, IOC tarafından ruhsatlandırılmış bir laboratuvara en hız yolla gönderilir. Laboratuvarda önce "A" numunesi analiz edilir. "B" numunesi ise güvenli bir şekilde saklanır.

Eğer "A" numunesi analizi pozitif sonuç verdiyse ne olur?

Sonuç, ilgili federasyon tarafından sporcuya bildirilir. "B" numunesinin açılması ve analizinin istenilip istenilmediğini sorulur.

"B" Numunesine ne olur?

"B" numunesi, "A"daki sonucu doğrulamak amacıyla analiz edilir. Sporcu, "B" numunesinin analizinde başından itibaren bulunabilir. Eğer sporcu, herhangi bir nedenle "B" numunesinin analizinde bulunamazsa, bağlı olduğu federasyonun tayin edeceği kişi ile de temsil edilebilir.

"B" Numunesinin analizinden sonra ne olur?

Eğer "B" numunesi sonuçları "A" numunesini doğruluyorsa, bu durum sporcuya bildirilir. Sporcu, ilgili yasa ve yönetmelikler çerçevesinde cezalandırılır. Eğer "B" numunesinin analizi sonucunda herhangi bir yasaklı madde bulunmazsa test negatif sayılır.

Doping sonuçları kamuoyuna duyurulur mu?

Evet. GSGM veya ilgili bağımsız federasyon, doping analiz sonuçlarını ilgili kuruluşlara duyurmaya yetkilidir.

Sporcunun itiraz hakkı var mıdır?

Evet. Sporcu, "A" numunesinin açıklanan sonucuna itiraz edebilir. İkinci analiz, sporcunun ve getireceği ilgili kişinin huzurunda "B" numunesi üzerinden yürütülerek son karar verilir.

YASAKLI, KISITLI İZİNLİ MADDELER VE YÖNTEMLER

Bu bölümde IOC Tıp Komisyonu tarafından bildirilen yasaklı, kısıtlı izinli maddeler ve yöntemler hakkında kısaca bilgi verilecektir. Yılda 2 kez toplanan IOC Tıp Komisyonu bu listeleri gözden geçirmekte ve gerekli değişiklikleri yapmaktadır. Bugün için geçerli olan liste aşağıda gösterilmektedir. Sporcuların daha geniş bilgi için antrenörlerine, takım doktorlarına veya Doping Kontrol Merkezi'ne başvurmaları gerekmektedir.

Yasaklı madde sınıfları nelerdir?

IOC tarafından bildirilen yasaklı maddeler 5 ana grup altında toplanmaktadır:
1-Uyarıcılar (Amfetamin, efedrin v.b.)
2-Narkotik Analjezikler (Morfin v.b.)
3-Anabolik Ajanlar (Testosteron v.b.)
4-Diüretikler (Furosemid v.b)
5-Peptid hormonlar ve benzerleri (Eritropoietin, büyüme hormonü, v.b.)

Yasaklı doping yöntemleri olarak neler kullanılır?

IOC tarafından bildirilen yasaklı yöntemler 2 ana grup altında toplanır:
1- Kan dopingi
2- İdrarın farmakolojik, kimyasal ve fiziksel olarak işlem görmesi.

Ayrıca çeşitli kısıtlamalara girmiş bulunan ilaç sınıfları nelerdir?

IOC tarafından bildirilen ve sporcular tarafından kullanımı kısıtlı olan maddeler 5 ana grup altında toplanır:

1- Alkol
2- Marihuana
3- Lokal anestezikler
4- Kortikosteroidler
5- beta-blokörler

Alınan idrar numunesi IOC tarafından bildirilen yasaklı bütün maddeler ve yöntemler açısından incelenecek midir?

Evet. Yarışmalarda alınan idrar numuneleri, IOC tarafından bildirilen bütün yasaklı maddeler, daha önceki sayfalarda belirtilen tüm sınıflar ve yöntemler açısından incelenir. Yarışma dışı alınan numunelerde bütün gruplar yerine, aşağıdaki grupların analizi yapılır:
- Anabolik ajanlar
- Bazı peptid hormonlar ve benzerleri
- Diüretikler ve böbrek fonksiyonunu arttırıcı maddeler (örneğin, probenesid)
Ancak gerekli durumlarda ise tüm gruplar analiz edilebilir.

KULLANIMI YASAK OLAN DOPİNG MADDELERİ

UYARICILAR

Uyarıcı ne demektir?

Aktiviteyi arttıran ve yorgunluk hissini azaltan maddelere uyarıcı denir.

Uyarıcılar neden yasaktır?

Bu tip maddeler, sporcunun performansının artmasına neden olan psikolojik ve fiziksel uyarı sağlar.

Uyarıcı kullanmanın zararlı yan etkileri neler olabilir?

Uyarıcıların, sinirlilik, kalp atışını hızlandırması, kan basıncını yükseltmesi, su kaybı ve dolaşım bozukluklarına neden olması gibi bazı yan etkileri bulunmaktadır.

Uyarıcı kullanmış birisi hakkında ne söylenebilir?

Uyarıcı kullanmanın fiziksel göstergeleri olarak göz bebeğinin büyümesi, terlemenin artması, sinirlilik, saldırganlık, elde titremeler, kilo kaybı, hızlı kalp atışı ve yüksek kan basıncı verilebilir.

Kafein, yasaklı bir madde midir?

Kafein, gösterdiği uyarıcı etki nedeniyle IOC tarafından yasaklı madde olarakk kabul edilmiştir. Bazı sporcular kafeinin kullanarak performanslarını arttırmayı amaçlarlar. Ancak kafeinin bu etkisi belli bir dozdan sonra olur. Bu dozlarda kafein, sporcunun metabolizmasını, vücut ısısını, kan basıncını ve kan şekeri düzeyini yükseltir. Yüksek dozlarda bulantı, ishal, uykusuzluk, titreme, baş ağrısı ve sinirlilik hali ortaya çıkar.


Sporcu, kafein içeren kahve diğer içecekler içebilir mi?

Kafein miktarının idrarda 12 mikrogram/ml. Üzerinde olması sonucunda test pozitif sayılmaktadır. Kahve, çay veya kola gibi kafein içeren içeceklerin normal sınırlar içerisinde kullanılmaları bu miktarı sağlamaz. Ancak kafein tabletlerinin kullanılması, kafein suppozituvarlarının uygulanması veya benzer enjeksiyonlar pozitif bir test sonucuna neden olacaktır.

Kokain yasaklı mıdır?

Kokain hem yasaklı bir doping maddesidir, hem de ülkemiz sınırları içinde kullanımı yasa dışıdır.

Bazı öksürük ve nezle ilaçları, yasaklı uyarıcı maddeler taşımaktadır. Bu durumda ne yapılabilir?

Çoğu öksürük ve nezle ilacı, yasaklı uyarıcı maddeler taşımaktadır. Ancak bu tip maddeler taşımayan ilaçlar da bulunmaktadır. Konu mutlaka spor hekimine danışılarak çözülmelidir.

NARKOTİK ANALJEZİKLER

Narkotik analjezik ilaçlar hangileridir ve etkileri nelerdir?

Bu grup ilaçlar, morfin ve morfinin kimyasal ve farmakolojik benzerleri olup, öncelikle ağrı kesici olarak kullanılmaktadır. Ağrıyı hissetmemek için kullanılan narkotiklerin pek çoğu solunum depresyonuna neden olup, fiziksel ve psikolojik bağımlılık gibi oldukça tehlikeli yan etkileri bulunmaktadır.

Sporcu, bir rahatsızlıktan dolayı ağrı kesiciye gereksinim duyarsa ne yapmalıdır?

Hafif ya da orta derecedeki ağrıların tedavisinde kullanılabilecek çeşitli doping sınıfına girmeyen ağrı kesiciler bulunmaktadır. Sporcu, bu konuyu spor hekimine danışarak çözebilir.

ANABOLİK AJANLAR

Anabolik ajanlar nelerdir?

Anabolik ajanlar, vücutta üretilen doğal bir steroid olan testosteron hormonuna benzer etkilere sahip sentetik maddelerdedir. Doğal testosteron "anabolik" (kas yapıcı) ve "androjenik" (erkeğe özgü hal ve davranış) etki sağlar.

Anabolik ajanlar kullanımı neden yasaklanmıştır?

Anabolik ajanlar, kanser hastalarının veya testosteron yetersizliği olan hastaların tedavisi gibi sadece tıbbi amaçlar için kullanılmaktadırlar. Atletik performansı arttırmak için anabolik ajanları kullanmak, ciddi sağlık riskleri taşımakta ve spor ahlakına ters düşmüktedir.

Anabolik ajanların bazı zararlı etkileri nelerdir?

Anabolik ajanlar, normal hormon fonksiyonunu etkiler. Anabolik steroidler karaciğer hastalığı riskini artırır, kan basıncını yükseltir, yüksek yoğunluklu lipidlerin düzeyini yükselterek kardiyovasküler olay riskinin artmasına neden olur. Bu etkilerinin yanı sıra psikolojik etkileri de bulunmaktadır.

Anabolik ajanların kadınlarda kullanımları sonucu oluşan etkiler:

- Erkeksi karakterlerin oluşması
- Artan agresiflik, ruh halinde dalgalanmalar, depresyon,
- Anormal menstrual sikluslar ve mensturasyonun fonsiyon görmesinin bakılanması,
- Yüz ve vücutta fazla tüylenme,
- Klitorisin genişlemesi,
- Sesin kalınlaşması

Anabolik ajanların erkeklerde kullanımları sonucu oluşan etkiler:
- Akne
- Artan agresiflik, ruh halinde dalgalanmalar, depresyon,
- Testislerin boyutlarının küçülmesi,
- Azalmış sperm üretimi,
- Karaciğer ve böbrek fonksiyonlarında azalma,
- Göğüslerde büyüme,
- Vaktinden evvel oluşan kellik,
- Prostat bezinin genişlemesi,
Bu etkiler uzun kullanımda kalıcı olabilir.

Anabolik ajanların büyüme çağındaki çocuklarda kullanımının etkileri

- Vücut ve yüzde oluşan akneler,
- Kemiklerdeki kıkırdak dokusunun erken sertleşmesi sonucu boyda uzamanın ve büyümenin durması.

Karaborsa ilaç alımı hakkında ne söylenebilir?

IOC tarafından yasaklanmış maddelerin çoğu karaborsada bulunabilir. Yapılan araştırmalar, satılan bu ilaçların toksik olan diğer maddelerle karıştırılarak satıldığını göstermektedir.

Bir kişinin anabolik ajanları kullandığını nasıl anlayabilirsiniz?

Anabolik steroidler, kullananların görünümlerinde ve davranışlarında belirgin değişiklikler yaratmaktadır. Bu değişiklikler şunlardır:

- Vücut ağırlığının hızla artması,
- Akne,
- Şişkin ve kabarık yüz,
- Sarılık (sarımsı gözler),
- Anormal göğüs gelişimi (erkeklerde),
- Erkeksi karakter gelişimi (bayanlarda)

Davranışlarda:

- Ruh halinde dalgalanmalar, saldırganlık ve sinirlilik,
- Steroid kudurganlığı olarak bilinen aşırı saldırganlık

Testosteron kullanımını saptama olanağı
var mıdır?

Bazı sporcular, güç arttırdığı ve daha iyi performansa neden olduğu inancı ile testosteron kullanmaktadırlar. Bu nedenle, herhangi bir sporcunun idrar numunesinde testosteron veya onun atılım ürünlerini, kabul edilen sınırın üzerinde gösteren analiz bulguları pozitif olarak değerlendirilmektedir.

Diüretik nedir?

Diüretikler, böbrek üzerinde etkili olan ve fazla miktarlarda suyun vücuttan atılmasına neden olan bir ilaç grubudur. Bunlar genellikle sporcular tarafından, belirli ağırlık sınıflarına girebilmek için (örneğin güreş, boks v.b) geçici ağırlık kaybı ve diğer bileşikler ile ilaçların vücuttan atılmalarını sağlayarak doping testlerinden kaçmak amacıyla kullanılmaktadır.

Diüretikler neden yasaklıdır?

Diüretikler, kullanımları sonucu ortaya çıkabilecek sağlık risklerine ek olarak, idrar numunelerinin seyretilmesi veya daha düşük ağırlık sınıflarında yarışmak amacıyla kilo kaybında kullanılabildiği için yasaklanmıştır. Ayrıca diüretiklerin kullanımı, hakça bir yarışmada sporun ruhuna aykırı olduğu için de yasaktır.

Diüretikler vücuda nasıl zararlı olabilir?

Diüretiklerin kullanımı, dehidratasyona, kas zayıflamasına, kramplara, kan basıncının düşmesine ve elektrolit dengesizliğiyle oluşan kalp düzensizliklerine neden olabilir. Diüretikler, sporcuların sıcaklığı tolere etme yeteneklerini etkileyebilirler.


PEPTİD HORMONLAR VE BENZERLERİ

Peptid hormonlar ve benzerleri nelerdir?

Peptid hormonlar ve benzerleri, büyüme, cinsel davranışlar, ağrıya karşı duyarlık ve davranış gibi çeşitli bedensel fonksiyonların uyarılmasında bir organdan diğerine mesaj iletimi görevini yerine getirmektedir. Benzerleri ise kimyasal olarak üretilmiş ilaçlar olup, doğal olarak vücutta oluşan peptid hormonlar ile benzer etkileri bulunmaktadır. Peptid hormonları; insan koryonik gonadotropin, adreno kortikotropin, insan büyüme hormonu ve eritropoietindir.

İnsan Koryonik Gonadotropin (HCG)'in etki ve yan etkileri nelerdir?

Erkeklerde HCG'nin verilmesi, vücuttaki androjenik steroidlerin normal düzeylerinde artışa yol açar ve bu, testosteronun verilmesiyle aynı etkiyi gösterir. HCG'nin kullanımı, baş ağrısı, sinirlilik, depresyon, yorgunluk ve jinekomastiye (erkeklerde meme büyümesi) neden olabilir.

Adreno Kortikotropin (ACTH)'in etki ve yan etkileri nelerdir?

ACTH, sporcular tarafından vücutta doğal olarak üretilen kortikosteroidlerin düzeylerini arttırmak ve öfori sağlamak amacıyla kullanılır. Kortikosteroidlerin, tropikal kullanımlarına izin verilir. ACTH'in başka herhangi bir yolla verilmesi ise kortikosteroidlerin ağızdan (oral), damar içine (i.v.) veya kas içine (i.m.) uygulanmalarıyla aynı olarak kabul edilmiş ve bu nedenle yasaklanmıştır.

İnsan büyüme hormonu (HGH) nedir?
Alındığında yan etkileri nelerdir?

İnsan büyüme hormonu, metabolizma ve kas yapımını etkileyen ve doğal olarak oluşan bir maddedir. Bununla birlikte bu ilacın kullanımı ile ilgili tehlikeli yan etkileri bulunmaktadır. Aşırı HGH kullanımı, deride kalınlaşma, kulaklar, el ve ayak parmaklarında büyüme, içorganlarda genişleme, kemik ve yüz hatlarının büyümesindeki bozulma ile karakterize dilebilen akromegaliye neden olabilir. HGH; diyabete, kalp ve tiroid hastalığına, menstrual düzensizliklere, seksüel istek azalmasına, iktidarsızlığa ve yaşam sürecinin kısalmasına neden olabilir.

Eritropoietin nedir? Yan etkileri nelerdir?

Eritropoietin hormonu (EPO) böbrekler tarafından salınır ve kırmızı kan hücrelerinin üretimini uyarır. Topta, EPO'nun sentetik şekli, böbrek orijinli anemili hastaların tedavisinde kullanılır. Kan dopingi gibi EPO, bazı sporcular tarafından da yanıklılık sporlarında, kırmızı kan hücrelerinin sayısını ve buna bağlı olarak kaslara oksijen taşımını arttırdığı için kullanılmaktadır. Enjekte edilebilen EPO'nu kullanımı, kan pıhtılaşması, felç ve kalp hastalıkları riskinin artması gibi ciddi sağlık riskleri taşımaktadır. Eğer aynı iğneyi birden fazla sporcu kullanmışsa, sarılık (hepatit) ve AIDS gibi enfeksiyon hastalıklarının bulaşma riski vardır.

YASAKLANMIŞ DOPİNG YÖNTEMLERİ

Kan dopingi nedir?

Kan dopingi, kan ve kan ürünlerinin, kanın oksijen taşıma kapasitesini ve dolayısıyla aerobik atletik perfonmansı arttırmak amacıyla damardan verilmesi yöntemine verilen isimdir. Kan dopingi için kullanılan kan, sporcunun kendi kanı olabileceği gibi başkasına da ait olabilir.

Sporda kan dopingi neden yasaklanmıştır?

Tıpta kırmızı kan hücrelerinin transfüzyonu, ani kan kaybı ve ileri anemilerin tedavisinde gerekli bir işlemdir. Atletik performansın arttırılması için sporculara damardan kan verilmesi, spor ahlakına aykırıdır. Kan dopingi aynı zamanda tehlikeli sağlık problemleri de oluşturmaktadır. Bunlara örnek olarak; allerjik etkiler (kızarıklık, isilik, ateş v.b.), eğer yanlış tip ya da test edilmemiş kan kullanıldıysa sarılık, kan dolaşımının bozulması, kanın pıhtılaşması, metabolik şok, sarılık, ve AIDS gibi enfeksiyon hastalıklarının bulaştırılması verilebilir.

İğnelerin birden fazla kişi tarafından
kullanılmasının tehlikelerinelerdir?

Sarılık ve AIDS gibi enfeksiyon hastalıklarına yakalanma riski, iğnenin birden fazla kişi tarafından kullanılmasıyla artmaktadır. "Crack kokain" ve eroinin enjeksiyonu için geçerli olan bu olay, steroid ve kan dopingindeki enjeksiyon ile de görülür.



KULLANIMI KISITLI OLAN DOPİNG MADDELERİ

ALKOL

Alkol yasaklı mıdır?

Alkol, yasaklı olmamasına karşın ulusal ve uluslar arası federasyonların isteği üzerine, örneğin eksrim ve pentatlon gibi spor dallarında sporcularda alkol düzeyi ölçülebilir.

MARİHUANA

Marihuana yasaklı mıdır?

Marihuana, IOC tarafından kısıtlı kullanımı olan maddeler sınıfında olup, Türkiye'de kullanımı kanuni açıdan yasaktır. Bazı spor dallarında ulusal ve uluslar arası federasyonların isteği üzerine kontrol edilebilir.

LOKAL ANESTEZİKLER

Lokal anesteziklerin kullanımı
yasak mıdır?

Lokal anesteziklerin kullanımı için bazı kısıtlamalar bulunmaktadır. Ancak aşağıdaki koşullar yerine getirildiği zaman kullanılabilirler:

- Kokain dışında prokain, ksilokain, karbokain ve benzer aneljezikler kullanıldığında,
- Lokal enjeksiyon uygulandığında (i.v. enjeksiyona izin verilmemektedir),
- Uygulanan ilaçların içinde epinefrin gibi vazokonstrüktörler bulunmadığı durumlarda,
- Tıbbi olarak kullanımı yazılı bir belge ile kanıtlandığı durumlarda.

KORTİKOSTEROİDLER

Kortikosteroidlerin kullanımında sınırlamalar var mıdır?

Evet. Kortikosteroidlerin tedavi dışı kullanımlarının artması nedeniyle kısıtlı olarak kullanımına gerek bulunmaktadır. Tıpta kortikosteroidler başlıca, öfori sağlamak ve ağrı gidermek için, antienflamatuvar ilaç olarak kullanılmaktadır. Kortikosteroidlerin kullanımı; yüzeysel (topikal) uygulama, (kulak, göz ve deri) solunum yolu ile (inhalasyon) uygulanması, (astım, allerjikrinit) lokal ve eklem içine (intraartiküler) enjeksiyon dışında, yasaklanmıştır. Bundan dolayı, kortikosteroidlerin ağızdan, kas veya damar içine enjeksiyon ile kullanımı izinli değildir. İzinli bazı antienflamatuvar ilaçların isimleri ise Doping Kontrol Merkezi'nden elde edilebilir.

BETA-BLOKÖRLER

Beta-blokörler nelerdir?

Beta-blokörler, kalp hastalıklarında kullanılan kan basıncını düşürüp kalp atışlarını azaltan ilaçlardır. Bu ilaçlar, aynı zamanda migren tedavisinde ve el titremelerinin önüne geçilmesinde kullanılır.

Beta-blokörlerin kullanımı nedene kısıtlanmıştır?

Atıcılık ve okçuluk gibi spor dallarında kolun sallanmaması ve parmakların titrememesi önemli olup, beta-blokörler kalp atış hızını düşürerek bu problemlerin ortadan kaldırılmasını sağlamaktadır. Bu da hakça bir yarış kavramına karşıdır.

Beta-blokörler nasıl zararlı olabilirler?

Sporcunun dayanıklılık performansını azaltıcı etkisinin yanı sıra, beta-blokörlerin kullanılması sonucu kalp hastalıkları, astım,depresyon, uykusuzluk ve cinsel problemler ortaya çıkmaktadır.

ASTIM VE NEFES AÇICI İLAÇLAR

Astım ve nefes açıcı ilaçların kullanımı
kısıtlı olduğuna göre, astımiçin ne kullanılabilir?

Astıma karşı kullanılacak ilaçlarda dikkatli olunmalıdır. Bir çok astım ilacı içerisinde kullanımı yasak olan uyarıcı türde ilaçlar bulunmaktadır. Bunun için astım ilacı kullanılmadan önce IOC tarafından yayınlanan ilaç listesi kontrol edilmelidir. Ayrıca astım olduğu yazılı bir şekilde kanıtlanan sporcular aerosol tipi salbutamol ve terbutalini kullanabilirler.



KULLANIMI İZİNLİ OLAN MADDELER, VİTAMİNLER VE MİNERALLER

Vitaminler ve mineraller yasaklı mıdır?

Vitaminler ve mineraller yasaklı değildir. Ancak bunları çok miktarda kullanan sporcuların çıkabilecek sağlık problemlerine dikkat etmeleri gerekmektedir. Sağlıklı bir beslenme ile sporcuların çoğu gerekli besinleri alabilirler. Kötü bir diyet ile beslenen sporcuya ne kadar vitamin ve mineral verilirse verilsin, yeterli olamamaktadır. Bu nedenle sporcunun, sağlıklı beslenme konusuna dikkat etmesi gerekmektedir.

Vitamin B-15 nedir?

Bazı insanlarda Vitamin B-15'in (pangomik asit veya DMG) kaslara oksijen taşınmasını çoğalttığı ve dolayısıyla atletik performansın arttırılmasına yardımcı olduğu doğrultusunda bir kanı vardır. Ancak bunun bilimsel bir dayanağı bulunmamaktadır.

BİTKİSEL ÜRÜNLER

Bitkisel ürünler yasaklı mıdır?

Bazı bitkisel ürünler yasaklı maddeleri içermektedir. Yasaklı maddeleri içeren bu bitkiler (bazı bitki çayları gibi) yasaktır. Bu nedenle genelde Uzak Doğu kökenli bitkisel çayların kullanılmadan önce ne tip etken madde içerdikleri kontrol edilmeli veya Doping Kontrol Merkezi'ne sorulmalıdır.

AMİNO ASİTLER VE PROTEİNLER

Amino asitler yasaklı mıdır?

Hayır, yasaklı değildir.

Amino asitler ve proteinler performansı arttırırlar mı?

Bazı sporcular, amino asit ürünlerini, kaslarını geliştirdiği inancı ile almaktadırlar. Ancak bu iddiayı destekleyecek bilgiler bulunmamaktadır. Kas proteinlerinin sentezi, yüksek protein diyeti veya daha fazla miktarda alınan amino asit alımı ile artmaktadır. Yüksek proteinli diyetler veya amino asit preparatları ile alınan fazla protein, enerji olarak kullanılmakta veya yağ olarak depolanmaktadır. İyi düzenlenmiş bir diyet, birçok sporcuya yeterli proteini sağlayabilmektedir.














CEZALAR

Doping suçları, yasaklı maddelerin sporcunun idrarında bulunması veya yasaklı yöntemin kullanılmasıdır.

Doping suçlarında cezalar nelerdir?

Ulusal bağımlı ve bağımsız federasyonlar, kendi kuralları içerisinde ve uluslar arası
kurallara uygun bir şekilde, doping suçları saptanan sporculara cezalarını verir.





Kaynak : Sporcv.com sitesinden alıntı yapılmıştır









DOPİNG
Doping Uluslararası Olimpiyat Komitesi(IOC) tarafından yasaklanmış madde veya yöntemlerin Sporcu tarafından kullanılması diye tanımlanmaktadır.

Ayrıca sporcuyu bu tür madde veya yöntemleri Kullanmaya teşvik ve yardım etmekte şuç sayılmaktadır. Dopingin yasaklanmasının nedenleri ise sporcunun haksız kazanç sağlamasını önlemek ve bu madde ve yöntemlerin yan etkilerinden korumaktır. IOC yılda 2 kez yasak olan madde ve yöntemlerle ilgili liste yayınlar. Şu an için geçerli liste kabaca şöyledir:

YASAKLI MADDELER

UYARICILAR

Amineptine

Amfepramone

Amiphenazole

Amphetamine

Bambuterol

Bromantan

Bupropion

Caffeine*

Carphedon

Cathine

Cocaine

Cropropamide

Crotethamide

Ephedrine

Etamivan

Etilamphetamine

Etilefrine

Fencamfamin

Fenetylline

Fenfluramine

Formoterol

Heptaminol

Mefenorex

Mephentermine

Mesocarb

Methamphetamine

Methoxyphenamine

Methylenedioxyamphetamine

Methylephedrine

Methylphenidate

Nikethamide

Norfenfluramine

Parahydroxyamphetamine

Pemoline

Pentetrazol

Phendimetrazine

Phentermine

Phenylephrine

Pheylpropanolamine

Pholedrine

Pipradol

Prolintane

Propylhexedrine

Pseudoephedrine

Reproterol

Salbutamol**

Salmeterol**

Selegiline

Str/chnine

Terbutaline**

ve benzeri maddeler

NARKOTİKLER

Buprenorphine

Dextromoramide

Diamorphine (Eroin)

Hydrocodone

Methadone

Morphine

Pentazccine

Pethidine

ve benzeri maddeler

ANABOLIK AJANLAR

ANABOLİK - ANDROJENİK STEROİDLER

Androstenediol

Androstenedione

Boldenone

Clostebol

Danazol

Dehydrochlormethyltestosterone

Dehydroepiandrosterone (DHEA)

Dihydrotestosterone

Drostanolone

Fluoxymesterone

Formebolone

Gestrinone

Mesteroldne

Metandienone

Metenolone

Methandriol

Methyltestosterone

Mibolerone

Nandrolone

19-Norandrostenediol

19-Norandrostenedione

Norethandrolone

Oxandrolone

Oxymesterone

Oxymetholone

Stanozolol

Testosterone

Trenbolone

ve benzeri maddeler

BETA-2 AGONİSTLER

Bambuterol

Clenbuterol

Fenoterol

Formoterol

Reproterol

Salbutamol**

Salmeterol**

Terbutaiine**

ve benzeri maddeler.

BETA-BLOKE EDİCİLER

Acetabutolol

Alprenolol

Atenolol

Betaxolol

Bisoprolol

Bunolol

Carteolol

Celiprolol

Esmolol

Labetalol

Levobunolol

Metoprolol

Metipranolol

Nadolol

Oxprenolol

Propranolol

Sotalol

Timolol

ve benzeri maddeler.

İDRAR SÖKTÜRÜCÜLER

Acetazolamide

Bendroflumethiazide

Bumetanide

Canrenone

Chlortalidone

Ethacrynic Acid

Furosemide

Hydrochlorothiazide

Indapamide

Mannitol

Mersalyl

Spironolactone

Triamterene

ve benzeri maddeler.

MASKELEYİCİ AJANLAR

Bromantan

Idrar söktürücüler

Epitestosteron

Probenecid

ve benzen maddeler

PEPTİD HORMONLAR, MİMETİKLER VE ANALOGLARI

Koryonik gonadotropin (hCG)

Hipofizyel ve sentetik Gonadotropinler (LH)

Kortikdtropinler (ACTH)

Büyüme hormonu (hGH)

Insülin benzeri büyüme faktörü(IGF-l)

Eritropoietin

Insülin

Clomiphene

Cyclofenil

Tamoxiphen

Aromotaz inhibitörleri

ve benzeri maddeler

YASAKLANMIŞ UYGULAMALAR

KAN DOPİNGİ

YAPAY OKSİJEN TAŞIYICILARI VE PLAZMA GENİŞLETİCİLERİ

FARMAKOLOJİK, KİMYASAL VE FİZİKSEL MANÜPLASYON

KULLANIMI KISITLI MADDELER

ALKOL

"CANNABINOID"LER

Marijuana

Hashish

ve benzeri maddeler

LOKAL ANESTETİKLER

Articaine

Benzocaine

Bupivacaine

Lidocaine

Mepivacaine

Oxetacaine

Oxybuprocaine

Procaine

Tetracaine

ve benzeri maddeler

KORTİKOSTEROİDLER

Beclomethasone

Bethamethasone

Budesonide

Dexamethasone

Diflucortolone

Flunisolide

Fluocortolone

ve benzeri maddeler

* İdrarda "caffeine" yoğunluğu 12 mikrogram/mililitreden fazla olduğunda pozitif kabul edilir.

** İnhaler olarak kullanımı serbesttir

Kaynak: Dr. Uğur KÖKSAL

Kaynak : Sporcv.com sitesinden alıntı yapılmıştır








SPORDA DOPİNG LOZAN BİLDİRGESİ



Bu bildirge "Sporda Doping Dünya Konferansı'nda" hazırlanmıştır. Lozan, İsviçre, 4 Şubat 1999
Sporcuların ve genel olarak gençliğin sağlığını tehdit eden doping uygulamalarının sporun ruhuna ve tıbbi etik kavramına aykırı olduğu ve Olimpik Hareket tarafından kurulan kuralların zorlanmasına yol açtığı göz önünde tutularak;

Sporda dopinge karşı yapılan mücadelenin, Olimpik Hareket ve dünyadaki tüm diğer spor organizasyonlarını, hükümetleri, hükümetler arası ve dışı kuruluşları, dünyadaki tüm sporcuları ve yakın çevresini ilgilendirdiği kabul edilerek;

Sporda Doping Dünya Konferansı, hükümetler, hükümetler arası ve dışı kuruluşlar, Uluslararası Olimpiyat Komitesi, Uluslararası Spor Federasyonları, Ulusal Olimpiyat Komitelerinin temsilcileri ve atletlerin katılımıyla bildiri ki:

1. Eğitim, dopingin önlenmesi ve sporcuların hakları

Olimpik yemin, antrenör ve diğer görevlilere de genişletilerek sporda dürüstlüğe saygı, etik ve hakça yarış kavramını içerecektir. Eğitsel ve doping uygulamalarına karşı yapılacak kampanyalar çoğaltılacak, gençler, sporcular ve onların yakın çevresi üzerinde yoğunlaştırılacaktır. Dopingle mücadelede tüm çalışmalar tam bir şeffaflık içerisinde yapılacak ancak sporcuların temel haklarının zedelenmemesi için gerekli olan gizlilik korunacaktır. Medya ile olan ilişkiler dopingle mücadele kampanyaları ile birlikte yürütülecektir.

2. Dopingle Mücadelede Olimpik Hareket İlkeleri

Dopingle mücadelenin temeli olarak kabul edilen "Dopingle Mücadelede Olimpik Hareket İlkeleri ",doğal olmayan ve sporcunun sağlığı için zararlı madde ve yöntemlerin kullanılması, ve/veya performanslarını çoğaltabilecek veya sporcunun vücudunda bulunan bir maddenin veya Dopingle Mücadelede Olimpik Hareket İlkeleri ekinde sunulan listede belirtilen madde ve yöntemlerin kullanımı olarak tanımlanır.

Dopingle Mücadelede Olimpik Hareket İlkeleri, tüm sporculara, antenörlere, eğitimcilere, idarecilere ve Olimpik Hareket çerçevesinde yapılan spor yarışmaları organizasyonları için antrenman çalışmalarında bulunan veya katılacak sporcularla birlikte çalışan tıbbi ve tıbbi olmayan diğer tüm görevlilere uygulanır.

3. Cezalar

Doping kurallarına uyulmadığı durumlarda uygulanacak cezalar, yarışma ve yarışma dışı kontroller çerçevesinde ele alınacaktır.

Sporcuların, Ulusal Olimpiyat Komitelerinin ve Uluslararası Spor Federasyon-larının büyük bir kısmının isteğine göre temel doping maddelerinin veya yasaklanmış yöntemleri ilk kez kullanan sporcular için uygulanacak en az cezanın sporcuların tüm yarışmalardan iki yıl süre ile men edilmesidir. Ancak, özel ve ayrıcalıklı durumlarda Uluslararası Spor Federasyonlarının ilgili kurullarınca ele alınmak üzere, ilk kez doping kullanan sporcular için uygulanacak olan iki yıl yarışmalardan men cezasında farklı uygulamalar yapılabilir. Ek cezalar veya farklı ölçüm kriterleri ortaya konabilir. Dopingle Mücadelede Olimpik Hareket İlkelerini zedeleyen ve suçlu bulunan antrenör ve idarecilere çok daha büyük cezalar uygulanabilir.

4. Uluslararası Dopingle Mücadele Kurulu (Ajansı)

2000 yılında Sidney'de yapılacak olan XXVII. Olimpiyat oyunlarında tam olarak geçerli olmak üzere bağımsız bir Uluslararası Dopingle Mücadele Kurulu (Ajansı) oluşturulacaktır. Bu enstitü, amacın gerçekleştirilmesi için ilgili tüm kuruluşlarla bağlantılı olarak çeşitli programları koordine etmekle sorumlu olacaktır. Bu programlar arasında özellikle yarışma dışı doping kontrol programlarının geliştirilmesi, araştırmaların koordinasyonu, dopingden koruyucu ve eğitim faaliyetleri ile ve analiz için bilimsel ve teknik standart ve yöntemlerin uygulanmasında ve cihazlarda tek düzeliğin sağlanması sayılabilir. Uluslararası Olimpiyat Komitesince üç ay içerisinde, sporculardan, hükümet ve hükümetler arası kuruluş temsilcilerinden oluşan ve Olimpik hareketi temsil edecek bir çalışma grubu kurulacak ve bu kurulun yapısı, görevleri ve bütçesi tanımlanacaktır. Olimpik hareket, kurula 25 milyon USD'lik bir bütçe ayıracaktır.

5. Uluslararası Olimpiyat Komitesi, Uluslararası Spor Federasyonları, Ulusal Olimpiyat Komitelerinin ve Spor Yüksek Mahkemesi'nin Sorumlulukları

Uluslararası Olimpiyat Komitesi, Uluslararası Spor Federasyonları, Ulusal Olimpiyat Komitelerinin ve Spor Yüksek Mahkemesi, Uluslararası Dopingle Mücadele Kurulu ile işbirliği içerisinde kendi yöntemlerine göre doping kurallarını göre uygulamakta olduğu saygın yetki ve sorumluluğunu koruyacaktır. Buna bağlı olarak alınacak olan kararlar sırasıyla öncelikle Uluslararası Spor Federasyonları, sonra Ulusal Olimpiyat Komiteleri ve olimpiyat oyunlarında Uluslararası Olimpiyat Komitesi'nin sorumluluğu altında yürütülecektir. Son durumun uygulanmasında Uluslararası Olimpiyat Komitesi, Uluslararası Spor Federasyonları, ve Ulusal Olimpiyat Komitelerisi kendi görevleri bittikten sonra Spor Yüksek Mahkemesi'nin otoritesini tanıyacaktır.

Sporcuların ve haklarının disiplin uygulamalarında korunması için, haber alma hakkı, hukuki yardım görme hakkı, kanıt sunma hakkı, şahit gösterme hakkı gibi hukuğun genel prensipleri sağlanacak ve tüm uygulanabilecek durumlar için geçerli olacaktır.

6. Olimpik Hareket ve kamu oyu ile olan işbirliği

Sporda dopingle mücadelede, spor organizasyonları ve kamu oyu arasındaki ilişki, her iki tarafın sorumlılıkları ölçüsünde kuvvetlendirilecektir. Eğitim, bilimsel araştırma, sosyal ve sağlık alanında sporcuların korunmasına yönelik çalışmalarda ve doping ile ilgili yasaların koordinasyonu konularında her iki taraf ortak tavır takınacaktır.

Bu Bildirge Lozan'da yapılmıştır (İşviçre) 4 Şubat 1999





SPORDA DOPİNG İLAÇ KULLANIMININ TARİHÇESİ



İlaç
Keşfi
Sporda ilk Kullanımı
Kullanım Yaygınlığı
Dallar
Günümüzdeki kullanımı

Amfetaminler
1920’lerde
1940’larda
1950-1970 arası
Bisiklet ve futbol
Az, yakalanması kolay ve alternatifler var

Efedrinler
1940’larda
1970’lerde
1970’den günümüze dek yaygın olarak kullanılmakta
Olimpik ve takım sporlarında
Yaygın

Kafein
19.yy öncesi
19 yy. başlarında
19.yy da yaygın, sonra azalma eğiliminde. Daha çok efedrinlerle birlikte kullanılıyor
Olimpik ve takım sporlarında
Yaygın ancak diğer ilaçlarla birlikte kullanılıyor

Kokain
17. yy. öncesinde
19.yy. sonlarında
1960’lardan itibaren günümüze dek çok yaygın
Futbol
Çok değil

Anabolik steroidler ve anabolik maddeler
1930’larda
1950’lerde
1960-1980 arası çok yaygın
Olimpik ve takım sporlarında
Yaygın

Diüretikler
Sentetik diüretikler 1960’larda
1970’lerde
1970’lerde yaygın
Genel olarak ağırlık sırala-ması olan dallarda ancak ilaç atılımı içinde yaygın
Tanınmasındaki kolaylık nedeniyle az

İnsan büyüme hormonu
1980’lerin ortasında
1980’lerin sonlarında
Çok değil ve ABD’de görülüyor
Vücut geliştirme gibi anabolik steroid kullanılan dallarda
Az ancak artmakta

Kan dopingi
ve rEPO
1970’lerde
1970’lerde
Çok değil
Bisiklet turu, koşma,yüzme ve kayak gibi dayanıklılık sporlarında,
Çok değil

1980’ler
1980’lerin sonu
Az ancak artmakta
Az ancak artmakta

Beta-blokörler
1960’larda
1970’lerde
Çok az ve kısıtlı spor dallarında
Atıcılık, okçuluk ve bilardo
Çok değil ve IOC tarafınca kullanımı kısıtlı








TÜRKİYE PİYASASINDA SATILAN VE SPORCULAR İÇİN DOPİNG SAYILAN MÜSTAHZARLAR
(ve içerdikleri doping etken maddeleri)

A.P.C Tablet (Kafein) 3
Actidem Şurup (Psödoefedrin HCl) 3
Actifed Şurup (Psödoefedrin HCl) 3
Actifed Tablet (Psödoefedrin HCl) 3
Actrapid-HM Flakon (Regüler İnsülin) 2
Actrapid-HM Penfill Kartuş (Regüler İnsülin) 2
Adafen Tablet (Kafein) 3
A-ferin Forte Film Tablet (Fenilpropanolamin HCl) 3
A-ferin Kapsül (Fenilpropanolamin HCl) 3
A-ferin Pediatrik Şurup (Fenilpropanolamin HCl) 3
Airomir İnhaler (Salbutamol) 4
Akuadon Tablet (Klortalidon)
Aldactazide 50 Tablet (Hidroklorotiazid, Spironolakton)
Aldactazide Tablet (Hidroklorotiazid, Spironolakton)
Aldacton A Tablet (Spironolakton)
Aldactone Tablet (Spironolakton)
Aldolan Ampul (Petidin HCl)
Alfarol Tablet (Fenilpropanolamin HCl) 3
Algopirin Draje (Kafein) 3
Aljil Tablet (Kafein) 3
Aminocardol Ampul (Teofilin Etilendiamin=Aminofililn)
Aminocardol Tablet (Teofilin Etilendiamin=Aminofililn)
Anamur Damla (Nafazolin Nitrat)
Anapolon Tablet (Oksimetolon)
Antiastım Tablet (Efedrin Hidroklorür, Kafein) 3
Antibeksin Şurup (Efedrin Hidroklorür) 3
Apex Kapsül (Fenilpropanolamin HCl) 3
Apo-Atenolol Tablet (Atenolol)
Apo-Pindol Tablet (Pindolol)
Apo-Tamox Tablet 10 (Tamoksifen Sitrat) 1
Apo-Tamox Tablet 20 (Tamoksifen Sitrat) 1
Artex Tablet (Tertatotol HCl)
Artu Şurup (Efedrin HCl) 3
Asko Tablet (Kafein)3
Asmafilin Fort Kapsül (Teofilin Etilendiamin=Aminofililn)
Aspirin Fort Tablet (Kafein) 3
Asthmadol Şurup (Efedrin Hidroklorür, Lobelin, (Kafein) 3
Asthmadol Tablet (Efedrin Hidroklorür, Papaverin) 3
Astmerole İnhaler (Salbutamol) 4
Astmerole Maxihaler (Salbutamol) 4
Atropa Damla (Papaverin HCl)
Avmigran Film Tablet (Kafein) 3
B ioptan Draje (Kafein) 3
Babyrhinol Şurup (Fenilpropanolamin HCl) 3
Beloc Ampul (Metoprolol Tartarat)
Beloc durules Tablet (Metoprolol Tartarat)
Beloc ZOK Kontrollü Salımlı Tablet 100 (Metoprolol Tartarat)
Beloc ZOK Kontrollü Salımlı Tablet 50 (Metoprolol Tartarat)
Benafed Şurup (Psödoefedrin HCl) 3
Benical Cold Lak Tablet (Psödoefedrin HCl) 3
Benical Şurup (Psödoefedrin HCl) 3
Betoptic Oftalmik Solusyon (Betaksolol HCl)
Betoptic S Oftalmik Süspansiyon (Betaksolol HCl)
Bricanyl Durules Tablet (Terbutalin Sülfat) 4
Bricanyl İnhaler (Terbutalin Sülfat) 4
Bricanyl Şurup (Terbutalin Sülfat) 4
Bricanyl Tablet (Terbutalin Sülfat) 4
Bricanyl Turbuhaler Toz İnhalatör (Terbutalin Sülfat) 4
Brodil Şurup (Efedrin Hidroklorür) 3
Broksin Şurup (Efedrin Hidroklorür) 3
Bronkar Şurup (Psödoefedrin HCl) 3
Bronkar-A Şurup (Psödoefedrin HCl) 3
Bumid Tablet (Bumetanid)
Cafergot Tablet (Kafein) 3
Carena Ampul (Teofilin Etilendiamin=Aminofililn)
Carteol Göz Damlası %1 (Carteolol HCl)
Carteol Göz Damlası %2 (Carteolol HCl)
Choragon Ampul 1500 Ü.İ (Koriyonik Gonadotropin=hCG)1
Choragon Ampul 5000 Ü.İ (Koriyonik Gonadotropin=hCG) 1
Cibadrex Film Tablet (Hidroklorotiazid)
Cirrus Kapsül (Psödoefedrin HCl) 3
Cisplatyl Flakon (Mannitol)
Codasel Tablet (Kafein) 3
Codeinal Tablet (Efedrin HCl) 3
Coldeks Kapsül (Fenilefrin HCl)
Comax Fort Tablet (Kafein) 3
Combivent Aerosol (Salbutamol) 4
Combivent Flakon (Salbutamol) 4
Concor Lak Tablet (Bisoprolol Fumarat)
Contex Kapsül (Fenilpropanolamin HCl)
Corsal Kapsül (Fenilpropanolamin HCl) 3
Coryban-D Kapsül (Fenilpropanolamin HCl) 3
Cusimolol Damla 2.5 (Timolol Maleat)
Cusimolol Damla 5 (Timolol Maleat)
Danasin Kapsül 100 (Danazol)
Danasin Kapsül 200 (Danazol)
Danasin Kapsül 50 (Danazol)
Darob Tablet (Sotalol HCl)
Darvolin Tablet (Kafein) 3
Defeks Şurup (Efedrin Hidroklorür) 3
Deflu Tablet (Fenilefrin HCl)
Deksan Şurup (Psödoefedrin HCl)
Delix 2.5 Plus Tablet (Hidroklorotiazid)
Delix 5 Plus Tablet (Hidroklorotiazid)
Desal Ampul (Furosemid)
Desal Tablet (Furosemid)
Diazomid Tablet (Asetazolamid)
Dideral Tablet (Propranolol)
Difilin Ampul (Difilin=Dihidroksipropilteofilin)
Difilin Supozituar (Difilin=Dihidroksipropilteofilin)
Difilin Tablet (Difilin=Dihidroksipropilteofilin)
Dolantin Ampul (Petidin HCl)
Dolantin Damla (Petidin HCl)
Dolantin Tablet (Petidin HCl)
Dolviran Tablet (Kafein) 3
Dorfan Şurup (Psödoefedrin Hidroklorür) 3
Dorfan-CF Tablet (Efedrin Hidroklorür) 3
Dristan Film Tablet (Fenilefrin HCl)
Duact Kapsül (Psödoefedrin HCl) 3
Durogesic Transdermal Flaster 50 (Fentanil)
Durogesic Transdermal Flaster 100 (Fentanil)
Durogesic Transdermal Flaster 25 (Fentanil)
Durogesic Transdermal Flaster 75 (Fentanil)
Efedrin Ampul (Efedrin Hidroklorür) 3
Efedrin-Arsan Tablet ( Efedrin Hidroklorür) 3
Efedrin-Gürsoy Tablet (Efedrin Hidroklorür) 3
Efedrin-Radium Tablet (Efedrin Hidroklorür) 3
Efetal Şurup (Efedrin Hidroklorür) 3
Ekorinol Şurup (Fenilpropanolamin HCl) 3
Enflucide Burun Sprey (Nafazolin HCl)
Ephedramide Burun Damlası (Efedrin HCl) 3
Ephedrin Tablet (Efedrin Hidroklorür) 3
Eprex Flakon 10000 Ü/ml (Eritropoetin=EPO)
Eprex Flakon 2000 Ü/ml (Eritropoetin=EPO)
Eprex Flakon 4000 Ü/ml (Eritropoetin=EPO)
Eprex Kullanıma Hazır Şırınga 1000 İ.Ü/0.5 ml (Eritropoetin=EPO)
Eprex Kullanıma Hazır Şırınga 10000 İ.Ü/ml (Eritropoetin=EPO)
Eprex Kullanıma Hazır Şırınga 2000 İ.Ü/0.5 ml (Eritropoetin=EPO)
Eprex Kullanıma Hazır Şırınga 3000 İ.Ü/0.3 ml (Eritropoetin=EPO)
Eprex Kullanıma Hazır Şırınga 4000 İ.Ü/0.4 ml (Eritropoetin=EPO)
Ergafein Tablet (Kafein) 3
Estandron Prolongatum Ampul (Testosteron Propionat, Testosteron Fenpropionat,
Testosteron İsokapriat) 3
Esteron Depo Ampul (Oksabolon Sipyonat)
Eupnase Şurup (Efedrin HCl) 3
Fenasthma Şurup (Efedrin HCl) 3
Fentanyl Ampul (Fentanil)
Fentanyl Citrate BP Antigen Ampul 100mcg (Fentanil)
Fentanyl Citrate BP Antigen Ampul 500mcg (Fentanil)
Fentanyl Citrate Ampul (Fentanil)
Fentanyl Citrate Flakon (Fentanil)
Fertadur Tablet (Siklofenil)1
Fertilin Tablet (Klomifen Sitrat) 1
Fluamid Draje (İndapamide)
Flubest Draje (İndapamide)
Fludex Draje (İndapamide)
Fludex SR Tablet (İndapamide)
Fludin Film Tablet (İndapamide)
Flutans Kapsül (İndapamide)
Foradil İnhaler (Formoterol Fumarat)
Foradil Kapsül (Formoterol Fumarat)
Forza Tablet (Fenilpropanolamin HCl) 3
Furomid Ampul (Furosemid)
Furomid Tablet (Furosemid)
Gastroguanil Tablet (Metadon HCl=Amidon HCl)
Genotropin Kartuş (Büyüme Hormonu=Somatropin=hGH)
Gerakon Tablet (Fenilpropanolamin HCl) 3
Geralgine-K Tablet (Kafein) 3
Geralgin-P Tablet (Kafein) 3
Gonaphene Tablet (Klomifen Sitrat) 1
Griban Tablet (Efedrin HCl) 3
Gripin Kaşe (Kafein) 3
Hemoralgine Pomad (Efedrin HCl) 3
Humatrope Flakon (Büyüme Hormonu=Somatropin=hGH)
Humegon Ampul (LH) 1
Humulin-M 70/30 Flakon (NPH İnsülin+Regüler İnsülin)2
Humulin-M 70/30 Prefil Kartuş (NPH İnsülin+Regüler İnsülin) 2
Humulin-M 80/20 Flakon (NPH İnsülin+Regüler İnsülin) 2
Humulin-M 80/20 Prefil Kartuş (NPH İnsülin+Regüler İnsülin) 2
Humulin-M 90/10 Flakon (NPH İnsülin+Regüler İnsülin) 2
Humulin-N Flakon (NPH İnsülin) 2
Humulin-N Prefil Kartuş (NPH İnsülin) 2
Humulin-R Prefil Kartuş (Regüler İnsülin) 2
Humulin-R Flakon (Regüler İnsülin) 2
Hypertens Tablet (Klortalidon)
Hyzaar Film Tablet (Hidroklorotiazid)
İliadin Damla (Oksimetazolin HCl)
İliadin Sprey (Oksimetazolin HCl)
İndamid Kapsül (İndapamide)
İndapen Tablet (İndapamide)
İndurin Tablet (İndapamide)
İnhibace Plus Tablet (Hidroklorotiazid)
İnsulatard-HM Flakon (NPH İnsülin) 2
İnsulatard-HM Penfill Kartuş (NPH İnsülin) 2
Kataljin-P Tablet (Kafein) 3
Katarin Kapsül (Fenilpropanolamin HCl) 3
Klomen Tablet (Klomifen Sitrat) 1
Kongest Tablet (Fenilpropanolamin HCl) 3
Konveril Plus Tablet (Hidroklorotiazid) 3
Küramol Tablet (Kafein) 3
Lasix Ampul (Furosemid)
Lasix Tablet (Furosemid)
Latusin Şurup (Efedrin HCl) 3
Livial Tablet (Tibolon)
Lizik Tablet (Furosemid)
Lopresor Film Tablet (Metoprolol Tartarat)
Lopresor-SR Divitab (Metoprolol Tartarat)
Lucidril Draje (Meklofenoksat HCl)
Maliasin Draje 100 (Propilheksedrin=Barbeksaklon)
Maliasin Draje 25 (Propilheksedrin=Barbeksaklon)
Mediator Kaplı Tablet(Benfluoreks)
Mellerettes Damla (Tiyoridazin HCl)
Mellerettes Draje (Tiyoridazin HCl)
Melleril Draje 100 (Tiyoridazin HCl)
Melleril Draje 25 (Tiyoridazin HCl)
Menogon Ampul (LH)1
M-Eslon Mikropellet Kapsül 10 (Morfin Sülfat) 3
M-Eslon Mikropellet Kapsül 100 (Morfin Sülfat) 3
M-Eslon Mikropellet Kapsül 30 (Morfin Sülfat) 3
M-Eslon Mikropellet Kapsül 60 (Morfin Sülfat) 3
Metorfan Draje (Efedrin HCl) 3
Minoset Plus Tablet (Kafein) 3
Mixtard 10 HM Penfill Kartuş (NPH İnsülin+Regüler İnsülin) 2
Mixtard 20 HM Penfill Kartuş (NPH İnsülin+Regüler İnsülin) 2
Mixtard 30 HM Penfill Kartuş (NPH İnsülin+Regüler İnsülin) 2
Mixtard 40 HM Penfill Kartuş (NPH İnsülin+Regüler İnsülin) 2
Mixtard 50 HM Penfill Kartuş (NPH İnsülin+Regüler İnsülin) 2
Moduretic Tablet (Amilorid HCl, Hidroklorotiazid)
Monopril Plus 10 Tablet (Hidroklorotiazid)
Monopril Plus 20 Tablet (Hidroklorotiazid)
Morfin HCl Ampul 10(Morfin HCl) 3
Morfin HCl Ampul 20 (Morfin HCl) 3
Moverdin Tablet (Selegilin HCl)
Neo Recormon Kullanıma Hazır Şırınga 5000 İ.Ü (Eritropoetin=EPO)
Neo Recormon Kullanıma Hazır Şırınga 1000 İ.Ü (Eritropoetin=EPO)
Neo Recormon Kullanıma Hazır Şırınga 2000 İ.Ü (Eritropoetin=EPO)
Neo Sedeks Şurup (Efedrin HCl) 3
Neo-Jucodine Şurup (Efedrin HCl) 3
Neomigran Nazal Sprey (Kafein) 3
Nolaten Tablet (Atenolol)
Nolvadex Tablet 10 (Tamoksifen Sitrat)1
Nolvadex Tablet 20 (Tamoksifen Sitrat) 1
Nolvafen Tablet 10 (Tamoksifen Sitrat) 1
Nolvafen Tablet 20 (Tamoksifen Sitrat) 1
Norditropin 12 İ.Ü Flakon (Büyüme Hormonu=Somatropin=hGH)
Norditropin 24 İ.Ü Flakon (Büyüme Hormonu=Somatropin=hGH)
Norditropin Penset (Büyüme Hormonu=Somatropin=hGH)
Nortan Tablet (Atenolol)
Nostil Burun Spreyi (Fenilefrin HCl)
Novadral Retard Draje (Norfenefrin)
Optalidon Draje (Kafein) 3
Orgasulin 30/70 Flakon (NPH İnsülin+Regüler İnsülin)2
Orgasulin 30/70 Kartuş (NPH İnsülin+Regüler İnsülin) 2
Orgasulin-NPH Flakon (NPH İnsülin)2
Orgasulin-NPH Kartuş (NPH İnsülin) 2
Orgasulin-R Flakon (Regüler İnsülin) 2
Orgasulin-R Kartuş (Regüler İnsülin) 2
Oxis Turbuhaler-Kuru Toz İnhaler(Formoterol Fumarat)
Pacofen Tablet (Kafein) 3
Pacofen-S Tablet (Kafein) 3
Panalgine Tablet (Kafein) 3
Papaverin Ampul (Papaverin HCl)
Papaverin Tablet (Papaverin HCl)
Paramidon Tablet (Kafein) 3
Parol-Cold Kapsül (Fenilpropanolamin HCl) 3
Paver Fort Tablet (Papaverin HCl)
Peditus Şurup (Fenilefrin HCl)
Pedrin Şurup (Efedrin HCl) 3
Pektodin Şurup (Efedrin HCl) 3
Penikin Tablet (Efedrin HCl, Kafein) 3
Peraljin Tablet (Kafein) 3
Pereks Şurup (Efedrin HCl) 3
Pergonal-75 Ampul (LH)1
Pirosal Tablet (Kafein) 3
Pregnyl Ampul 1500 İ.Ü (Koriyonik Gonadotropin=hCG) 1
Pregnyl Ampul 500 İ.Ü (Koriyonik Gonadotropin=hCG) 1
Pregnyl Ampul 5000 İ.Ü (Koriyonik Gonadotropin=hCG) 1
Prent Tablet (Asebutolol)
Preterax Tablet (İndapamide)
Primobolan Depot (Metenolon Enantat)
Problok Film Tablet (Metoprolol Tartarat)
Profasi Ampul 2000 İ.Ü (Koriyonik Gonadotropin=hCG) 1
Profasi Ampul 5000 İ.Ü (Koriyonik Gonadotropin=hCG) 1
Proviron Tablet (Mesterolon)
Pulnase Şurup (Efedrin HCl) 3
Radyocodin Şurup(Efedrin) 3
Rapifen Ampul (Alfentanil HCl)
Regroton Tablet (Klortalidon)
Remidon Tablet (Kafein) 3
Rhinopront Kapsül (Fenilefrin HCl)
Rhinopront Süspansiyon (Fenilpropanolamin HCl) 3
Rhinotussal Kapsül (Fenilefrin HCl)
Rhinotussal Süspansiyon (Fenilpropanolamin HCl) 3
Rilace Plus Tablet (Hidroklorotiazid)
Rinogest SR Mikropellet Kapsül (Psödoefedrin HCl) 3
Rinogest Şurup (Psödoefedrin HCl) 3
Rinomisin Damla (Nafazolin)
Ritalin Tablet (Metilfenidat HCl)
Rytmonorm Ampul (Propafenon HCl)
Rytmonorm Film Tablet 150 (Propafenon HCl)
Rytmonorm Film Tablet 300 (Propafenon HCl)
S urvector Tablet(Amineptin Hidroklorür)
Saizen Flakon 24 İ.Ü(Büyüme Hormonu=Somatropin=hGH)
Saizen Flakon 4 İ.Ü (Büyüme Hormonu=Somatropin=hGH)
Salbulin İnhaler (Salbutamol) 4
Salbutam-SR Kapsül 4 (Salbutamol) 4
Salbutam-SR Kapsül 8 (Salbutamol) 4
Salbutol Aerosol (Salbutamol) 4
Salbutol Şurup (Salbutamol) 4
Salbutol Tablet (Salbutamol) 4
Salfuran Tablet (Furosemid)
Sedonal Ampul (Papaverin HCl)
Sedonal Fort Ampul (Papaverin HCl)
Sedonal Tablet (Papaverin HCl)
Seldepar Tablet (Selegilin HCl)
Serevent Blister Disk (Salbutamol) 4
Serevent İnhaler (Salbutamol) 4
Serophene Tablet (Klomifen Sitrat)1
Setakaf Tablet (Kafein) 3
Sinoretik Fort Tablet (Hidroklorotiazid)
Sinoretik Tablet (Hidroklorotiazid)
Sistral Draje (Kafein) 3
Sotarit Tablet (Sotalol HCl)
Spalt Tablet (Kafein) 3
Steron Depo Ampul (Oksabolon Sipyonat)
Sudafed Ekspektoran Şurup (Psödoefedrin HCl) 3
Sudafed Şurup (Psödoefedrin HCl) 3
Sudafed Tablet (Psödoefedrin HCl) 3
Sulfarhin Burun Merhemi (Efedrin HCl) 3
Sulfarhin Burun Merhemi (Nafazolin HCl,Efedrin HCl) 3
Suprecur Nasal Sprey (Buserelin Asetat)
Suprefact Sprey (Buserelin Asetat)
Suprefact Flakon (Buserelin Asetat)
Sustanon-250 Ampul (Testosteron Propionat,Testosteron Fenpropionat,
Testosteron....................EKLE
Synacthen Ampul Depot (Tetrakosaktid=ACTH)
Syrocol Şurup (Efedrin HCl) 3
Tadex Tablet (Tamoksifen Sitrat)1
Talozin Tablet (Sotalol HCl)
Tamodex Tablet (Tamoksifen Sitrat)1
Tamoplex Tablet (Tamoksifen Sitrat)1
Tamoxifeno Gador Tablet 10 (Tamoksifen Sitrat)1
Tamoxifeno Gador Tablet 20 (Tamoksifen Sitrat)1
Tamoxifen-Teva Tablet 10 (Tamoksifen Sitrat) 1
Temsaljin Tablet (Kafein) 3
Tensidif Tablet (Atenolol)
Tensinor Tablet (Atenolol)
Teofedrin Şurup (Efedrin HCl) 3
Termaljin Plus Tablet (Kafein) 3
Theraflu C&C Draje (Kafein) 3
Theraflu Forte Film Tablet (Fenilpropanolamin HCl) 3
Theraflu P Poşet (Psödoefedrin HCl) 3
Timoftal Damla (Timolol Maleat)
Timolol-POS Damla (Timolol Maleat)
Timoptic Damla 2.5 (Timolol Maleat)
Timoptic Damla 5 (Timolol Maleat)
Timosol Damla 0.25 (Timolol Maleat)
Timosol Damla 0.5 (Timolol Maleat)
Timotem Damla 0.25 (Timolol Maleat)
Timotem Damla 0.5 (Timolol Maleat)
Trandate Tablet (Labetalol HCl)
Triaminic Damla (Fenilpropanolamin HCl) 3
Triaminic Tablet (Fenilpropanolamin HCl) 3
Triamteril Kapsül (Hidroklorotiazid,Triamteren)
Turoptin Göz Damlası %0.1 (Metipranolol)
Turoptin Göz Damlası %0.3 (Metipranolol)
Tuseptil Şurup (Fenilpropanolamin HCl) 3
Tussifed Şurup (Psödoefedrin HCl) 3
Tylol Cold Şurup (Psödoefedrin HCl) 3
Tylol Hot Efervesan Granül (Psödoefedrin HCl) 3
Tylol Plus Tablet (Kafein) 3
Urex Ampul (Furosemid)
Urex Tablet (Furosemid)
Vendal Retard Film Tablet 10 (Morfin HCl) 3
Vendal Retard Film Tablet 100 (Morfin HCl) 3
Vendal Retard Film Tablet 30 (Morfin HCl) 3
Vendal Retard Film Tablet 60 (Morfin HCl) 3
Ventide Aerosol (Salbutamol)4
Ventodisks Disk (Salbutamol) 4
Ventolin Ampul (Salbutamol) 4
Ventolin Diskus (Salbutamol) 4
Ventolin İnhaler (Salbutamol) 4
Ventolin Nebules (Salbutamol) 4
Ventolin Şurup (Salbutamol) 4
Ventolin Tablet 2 (Salbutamol) 4
Ventolin Tablet 4 (Salbutamol) 4
Vermidon Tablet (Kafein) 3
Vicks Madinait Şurup (Psödoefedrin HCl) 3
Vicks Vapodry Şurup (Psödoefedrin HCl) 3
Virgen Kapsül (Testosteron Undekanoat) 3
Visken Tablet (Pindolol)
Vistagan Liquifilm (Levobunolol HCl)
Volmax Tablet 4 (Salbutamol) 4
Volmax Tablet 8 (Salbutamol) 4
Wintus Draje (Fenilefrin (HCl)
Zambo Şurup (Efedrin HCl) 3
Zestoretik-10 Tablet (Hidroklorotiazid)
Zestoretik-20 Fort Tablet (Hidroklorotiazid)
Zitazonium Tablet 10 (Tamoksifen Sitrat) 1
Zitazonium Tablet 20 (Tamoksifen Sitrat) 1
Zomacton Flakon 12 İ.Ü (Büyüme Hormonu=Somatropin=hGH)
Zomacton Flakon 4 İ.Ü (Büyüme Hormonu=Somatropin=hGH)
--------------------------------------------------------------------------------------------------
1. Erkek sporcularda kullanımı yasak olan müstahsarlar
2. Diyabetik hasta olduğu hekim tarafınca rapor ile bildirilen sporcularda kullanımı serbest
3. Analiz sonunda idrarda derişimi aşağıdaki tabloda belirtilen değerlerin altında bulunursa doping sayılmamakta
4. Egzersiz nedenli astım ve astım hastaları için olduğu hekim tarafınca rapor ile
bildirilen sporcularda kullanımı serbest

İDRAR İÇİNDEKİ DERİŞİMLERİ VERİLEN SINIRLARIN ÜZERİNDE BULUNDUĞUNDA DOPİNG OLAN MADDELER

Kafein
> 12 mikrogram/mililitre

Karboksi-THC
> 15 nanogram/mililitre

Katin
> 5 mikrogram/mililitre

Efedrin
> 10 mikrogram/mililitre

Epitestosteron
> 200 nanogram/mililitre

Metilefedrin
> 10 mikrogram/mililitre

Morfin
> 1 mikrogram/mililitre

19-norandrosterone
> 2 nanogram/mililitre erkeklerde

19-norandrosterone
> 5 nanogram/mililitre bayanlarda

Fenilpropanolamin
> 25 mikrogram/mililitre

Psödoefedrin
> 25 mikrogram/mililitre

Salbutamol (yarışma dışı analizde)
> 1000 nanogram/mililitre

T/E oranı
> 6







DOPİNG HAKKINDA YAPILAN SON ULUSLARARASI TOPLANTILAR :
Avrupa Konseyi Dopingle Mücadele Uzlaşımı 12. İzleme Grubu Toplantısı, 9-10 Kasım 2000 tarihleri arasında Strasbourg’da yapılmıştır.

44 ülke, 5 Uluslararası Spor ve Eğitim Kuruluşu ve 6 Uluslararası Spor Federasyonundan toplam 93 kişinin katılımıyla yapılan toplantıya Türkiye, Portekiz, Yunan, Bulgar, Romen, Alman ve İtalyan Doping Kontrol Merkezi ilgilileri katılmıştır. Bu toplantıda Türkiye'yi temsilen Türkiye Doping Kontrol Merkezi Başkanı Prof. Dr. Aytekin Temizer katılmıştır.

Toplantıya özel olarak çağırılan İtalyan Doping Kontrol Merkezi Başkanı son günlerde İtalyan Gazetelerinde yer alan Olimpiyatlara katılan İtalyan sporcularının peptid hormonlarla doping yapmaları konusunda açıklayıcı bir konuşma yapmıştır. Konuşmada gazetecilerin gerçeği yansıtmadığı, idrar numuneleri ile peptid hormon analizinin tek parametre ile sonuca varılamayacağı açıklanıp yarışma öncesi kan analizinin gerektiği ve bunun da etik problemleri olduğu vurgulanmıştır.

Bu toplantıda Türkiye'yi ilgilendiren aşağıdaki kararlar alınmıştır:

1. 22-25 Ekim 2001 tarihleri arasında Ankara ve İstanbul’da, Türkiye Doping Kontrol Merkezi, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü, Türkiye Milli Olimpiyat Komitesince yapılacak olan "Avrupa Komitesi Danışma Ziyareti" programlanmıştır. Bu ziyarete 3 Avrupa konseyi üyesi katılacak ve aşağıdaki konuda görüş alış-verişi yapılacaktır:
a. Dopingle Mücadele Ulusal Politikalar,
b. Dopingle Mücadele ilgili Kural ve Kanunlar,
c. Kalite standartları,
d. Spor federasyonları,
e. Türkiye Milli Olimpiyat komitesi ve etkinliği.


2. 25-27 Ekim 2001 tarihinde İstanbul’da yaklaşık 40 ülkeden 100 civarında kişinin katılacağı Avrupa Konseyi, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü ve Merkezimizce ortak olarak hazırlanacak Uluslararası Doping Semineri planlanmıştır.

Seminerin konuları:
a. Beslenme ürünleri ve doping,
b. Biyolojik sıvılarda peptid hormon analizi,
c. Türkiye’de dopingle mücadele çalışmaları,
d. Bağımsız doping numunesi alıcıları ve görevleri,
e. Dopingte hukuki problemler,
f. Dünya Dopingle Mücadele kurulu (WADA) görev ve yetkileri,
g. Dopingle Mücadele eğitimi ve bilgi akışı yöntemleri.

3. Avrupa Bildirgesine imza koyan ülkelerden doping İlaçlarının ve yöntemlerinin kullanılması konusunda önleyici hukuki çalışmaların uyumu tartışılmış ve özellikle bu konuda kanunu olmayan ülkelere öneriler sunulmuştur. Özellikle anabolik steroid ve peptid hormonların satın alınması konusunda ülkemizde narkotiklere uygulanan kısıtlamaların getirilmesi istenmiştir. Cezalandırma işlemlerinde de sporcuların yanı sıra, hekim, masör, antrenör gibi sporcunun yanındaki kişilerinde uygun doping cezalarının verilmesi istenmiştir.

4. Her ülkede yasalar ile kurulmuş bir dopingle mücadele komisyonunun bulunması ve eğitimin bu komisyon vasıtasıyla yürütülmesi istenmiştir. Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Yüksek Sağlık Kurulu tarafınca hazırlanan bu konudaki yönetmelik istenilen tüm konulara cevap verecek şekilde olup çok hızlı bir şekilde yürürlüğe girmesi olumlu bir adımı oluşturacaktır.

Toplantıya katılan ülkeler yapmış olduğu doping eğitim çalışması ürünlerini sergilemişler ve bu konularda bilgi alış verişi yapılmıştır.



DOPİNG BİLGİ DAĞARCIĞI SERİSİ NO:1

ANABOLİK STEROİDLER
Prof. Dr. Aytekin Temizer
Türkiye Doping Kontrol Merkezi Başkanı
Hacettepe Üniversitesi, Ankara
Tel : 0 312 310 67 76 ve 0 312 305 21 56
Faks : 0 312 311 477 77 ve 0 312 310 67 76
e-posta : aytekint@anet.net.tr ve aytekint@hacettepe.edu.tr
tdkmmaster@hacettepe.edu.tr
http://www.tdkm.hacettepe.edu.tr



Yarışmak ve kazanmak, insanlık tarihi kadar eskidir. Tarih boyunca sporcular, vücutlarını çok iyi çalışan makinelere çevirecek olan yiyecekleri ve bunların dozlarını bulmak için çabalamışlardır. Eski Yunanlı güreşçiler, kas yapmak maksadıyla bol miktarda et yemişlerdir. Eski savaşçılar, savaşta cesaret kazanmak amacıyla halüsinojenik mantarlar kullanmışlardır.
İlaç ve diğer besin dışı öğeler kullanarak performanslarını arttırmaya çalışan, yani yarışma sırasında ilk bilinen dopingi gerçekleştiren sporcular, 1860’lı yıllarda Amsterdam’daki yüzücülerdir. İlerleyen yıllarda diğer spor dallarında da, doping kullanımı, striknin ve kafeinden kokain ve eroine kadar geniş bir yelpazeye yayılmıştır.
Sporcular tarafından kullanımı yasak ve kısıtlı olan farmakolojik maddeler ve yöntemler ile kullanımı özel koşullarla serbest ve tamamen serbest olan farmakolojik maddeler listesi her yıl Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) Tıp Komisyonu tarafınca gözden geçirilmekte ve ilan edildikten sonra geçerli olacak yeni liste yayınlanmaktadır.
Sporcuların doping testleri, en son geçerli listeye göre değerlendirilmekte ve eski yıllardaki uygulamalar bazen tamamen değiştirilmektedir.
Uyarıcılar, narkotik analjezikler, anabolik maddeler, idrar söktürücüler ve peptid hormonlar ile bunların etkilerini taklit eden maddeler ve benzerleri sporcular tarafından kullanımı yasak maddeler sınıfını oluşturmaktadır.
Kan dopingi, yapay oksijen taşıyıcılarının veya plazma genişleticilerinin kullanımı ve farmakolojik, kimyasal ve fiziksel uygulamalar sporcular tarafından kullanımı yasak olan yöntemlerdir.
Sporcular tarafından bazı durumlarda kullanımı yasak olan farmakolojik madde grupları ise alkol, kannabinoidler, lokal anestezikler, glukokortikosteroidler ve beta-blokörlerdir.
Sporcular tarafından kullanımı yasak olan anabolik steroidlerin etken maddelerine örnek olarak androstendiol, androstendion, bambuterol, boldenon, dehidroepiandrosteron, dihidrotestosteron, danazol, dehidroklormetiltestosteron, drostanolon, fenoterol, fluoksimesteron, formebolon, formoterol, gastrinon, klostebol, klenbüterol, mesterolon, metandienon, metenolon, metandriol, metiltestosteron, miboleron, nandrolon, 19-norandrostendiol, 19-norandrostendion, noretandrolon, oksandrolon oksimesteron, oksimetolon, reproterol, salbütamol, salmeterol, stanozolol, terbutalin, testosteron, trenbolon ve benzer bileşikler verilebilir.
Düşük epitestosteron endojen üretimi, endojen oluşturan tümör, enzim eksikliği gibi fizyolojik ve patolojik koşullar ispat edilmemişse, sporcunun idrarında testosteron (T)’un epitestosteron (E)’a oranının 6’dan büyük bulunması doping sayılır. T/E’nin 6’dan büyük bulunduğu durumlarda, ilgili tıbbi kurulların, sonucun pozitif olarak ilan edilmesinden önce bir araştırma yapması zorunludur. Hazırlanacak raporda, sporcunun daha önce yapılan test sonuçları, sonraki testler ve endokrinolojik inceleme sonuçları bulunabilir. Önceki testlerin olmaması durumunda, üç ay boyunca ve ayda en az bir kez olmak üzere habersiz yarışma dışı numune alımı gerçekleştirilmelidir. Bu araştırma sonuçları rapora eklenmelidir. Bu tip araştırma yapmak için herhangi bir işbirliği yapılamaması sonucunda sporcunun doping yapmış olduğu kabul edilir.
1988 Kore Olimpiyatları’nda Kanadalı sporcu Ben Johnson’un anabolik steroid kullandığının anlaşılması, spor dünyasında şok etkisi yaratmıştır. Bu olay, yarışma ve karşılaşmalarda avantaj kazanmak isteyen dünya çapındaki sporcuların anabolik steroid kullanımına uluslararası dikkati çekmiştir. Bu nedenle, IOC tarafından akredite edilen doping kontrol merkezleri, anabolik steroid analizi için sürekli bir gelişim göstermektedirler. Gaz kromatografisi-kuadrapol kütle spektrometresi (GC-MS) ile 10 ng/ml miktarın altındaki maddelerin idrarda analizinin yapılamaması sonucu gaz kromatografisi-yüksek ayırıcılı kütle spektrometresi (GC-HRMS) kullanılmaya başlanmıştır. Anabolik steroidler, kişiler tarafınca kullanıldığında çoğunlukla vücut içerisinde metabolize olmakta ve miktarları 10 ng/ml’nin altına düşmektedir. Bu miktardaki maddeler ancak GC-HRMS ile analiz edilebilmektedir. Türkiye Doping Kontrol Merkezi’nde de bulunan bu cihaz ile tüm anabolik steroidler ne kadar az olurlarsa olsunlar analiz edilebilmektedir. Endojen (vücudun yaptığı) testosteron ile ekzojen (dışarıdan alınan) testosteronun ayırımı için de gaz kromatografisi-yanma ünitesi-izotop oranlı kütle spektrometresinin (GC/C/IRMS) kullanılabileceği 1999 yılında IOC yasaklı ilaçlar listesinin yayınladığı resmi belgede yer almıştır.
Sporcular, hala anabolik steroid grubu maddeleri almakta ısrar etmektedirler. Gençler ise anabolik steroidleri, sportif performanslarının çoğaltılmasının dışında fiziksel görünüşlerinin de daha iyi olması amacıyla kullanmaktadır. Ayrıca bu olay erişkinlerde de görülmektedir.
İlaçların kullanımı yaygınlaştıkça, olası yan etkileri de gittikçe önem kazanmaya başlamıştır. En önemli tehlike AIDS’tir. HIV-Human Immunodeficiency Virus-ilaçların enjeksiyon yolu ile verilmesinde, iğnenin kişiler arasında paylaşılmasıyla kişiden kişiye geçmektedir. Bu tehlikeli eğiliminin kişilere verdiği fiziksel ve ruhsal zararlar, olayın sadece bir yönüdür. Anabolik steroidlerin tıbbi amaç dışı kullanımı etik ve moral değerler açısından da yanlıştır
Anabolik steroid kullanımına karşı artan eğilim ve bu tip bazı ilaçların pahalı olması nedeniyle bazı kişi ve kuruluşlar tarafınca kanuni olmayan yollarla ilaçların imal edilmeye başlandığı bilinmektedir. Bu tip ilaç yapımı sonunda da içerisinde ilaçtan daha da tehlikeli bazı maddelerin bulunması kaçınılmazdır.
Anabolik steroidler bağımlılık yapan ilaçlar arasına konulabilir mi? Kullananlar arasında yapılan ilk çalışmalar bunun ilk sinyallerini vermiştir. Daha sonra yapılan çalışmalarda da sağlık üzerindeki tüm olumsuz etkilere karşın kullanılan sporcuların bırakmaktaki isteksizlikleri bağımlılık konusunun önemini ortaya koymuştur.
Anabolik steroid kullanımının sağlığı tehdit etmesi kesinleştikçe, buna karşı eğitim, kurallar ve tıbbi açıklamaların yoğunlaşarak artmasını sağlamıştır.
Anabolik steroid kullanan kişilerin bu zararlı alışkanlıktan kurtulmalarının yolu öncelikle almayı bırakmalarıdır. Daha sonra da bir daha hiç kullanmamaları gerekmektedir. Sporda kazanmak için ilaç kullanmanın dışında da yollar bulund